Berry Hendriks: “3D-printen in de bouwsector: sneller, duurzamer én goedkoper”

‘Met de technologie van 3D printen zijn wij hard op weg naar de vierde industriële revolutie!’

Deze maand reisden we af naar het architectonische Dome X in Oss voor een interview met oprichter én eigenaar van CyBe Construction Berry Hendriks. ‘In november 2013 ben ik voor mezelf begonnen met de gedachte om beton te printen. Daarvoor was ik projectleider bij ons familiebedrijf Hendriks, vanuit waar ik mijn allereerste project ‘Dome X’ (het gebouw waar we ons op dat moment bevinden) in 3D heb mogen ontwikkelen,’ vertelt de 30-jarige entrepreneur enthousiast terwijl hij trots om zich heen kijkt. ‘Parallel hieraan studeerde ik aan de Technische Universiteit Eindhoven.’

Wij vroegen Berry de hemd van het lijf over zijn passie voor beton printen, de voor- en nadelen van deze techniek, de gevolgen voor de bouwsector én de mogelijkheden die printen in 3D biedt.

Een gebouw bouwen met hamers en zagen: dat kan toch ook anders?

Hoe het allemaal begon? De opgewekte Berry – een geboren en getogen Ossenaar – brandt los: ‘Voor de bouw van Dome X werkte ik als projectontwikkelaar in Cuijk (Noord-Brabant), waar ik twaalf woningen ontwikkelde. Toen ik hoorde dat dit project binnen vijf weken af moest zijn, heb ik samen met mijn projectteam een BIG BIM-cursus gevolgd. Via deze cursus kwamen we erachter dat wanneer je een proces efficiënt organiseert, je veel sneller én goedkoper kunt bouwen. Op de bouwplaats zag ik echter nog steeds timmermannen met hamers en zagen in de weer, terwijl ik dacht: ‘Hier moet het toch ook efficiënter kunnen?’ Daarna keek ik rond op YouTube en kwam ik een video tegen van een Amerikaanse professor die sinds 2009 onderzoek doet naar betonprinten. Toen ik die video zag dacht ik: ‘Dat moet Nederland als kenniseconomie ook kunnen!’

Vandaag bedacht, morgen geproduceerd

Tijdens het ontwikkelen van de techniek voor het betonprinten, leerden we dat wanneer je het voortraject van een bouwproject automatiseert, er één geïntegreerd systeem ontstaat waarmee je in een korte tijd een product (een gebouw, een rioolput, kolommen van bruggen etc.) kunt printen. Oftewel: vandaag bedacht, morgen al geproduceerd!’ Het meest vooruitstrevende land ter wereld op het gebied van betonprinten? Dat is volgens Berry Dubai: ‘In Dubai eisen ze dat in 2030 minimaal 25 procent van de gebouwen in 3D wordt geprint. Zo krijg je daar in 2019 zelfs alleen nog maar een bouwvergunning als je kunt aantonen dat minimaal twee procent van een gebouw wordt geprint.’

Sneller, goedkoper én meer vormvrijheid

Als je betonprinten vergelijkt met het traditionele bouwen, merk je volgens Berry grote verschillen: ‘De grootste voordelen zitten in geld en tijd. Kijk bijvoorbeeld naar onze projecten De Vergaderfabriek in Teuge en de R&Drone Laboratory in Dubai, eveneens de projecten waar Berry het meest trots op is. Als je deze projecten met haar complexe en ronde vormen op traditionele wijze bouwt, ben je veel meer tijd kwijt dan wanneer je het print. Ook heb je voor een langere periode meer werknemers nodig waardoor de arbeidskosten aanzienlijk stijgen. Bij betonprinten geldt dit niet. Een ander voordeel van betonprinten is dat je niet eerst beton hoeft te storten om een vorm te creëren, waardoor je flink kunt besparen op materiaalkosten. Daarnaast biedt betonprinten veel meer vormvrijheid.’ Nadelen zijn er volgens Berry ook: ‘Veel mensen hebben nog niet het bewustzijn wat wel en niet kan. Ook zijn gemotiveerde mensen die software voor betonprinten kunnen ontwikkelen volgens Berry schaars: ‘Studenten leren deze techniek nog niet op school en niet iedereen wil voor zijn werk de wereld over reizen.’

Complex proces

Niet alleen de technologie van betonprinten is volgens Berry complex, ook het proces er omheen vraagt om expertise: ‘Bij het printen van een project met beton komen diverse specialismen kijken, die je vrijwel niet ziet bij traditionele bouwprojecten. Zo heb je een specialist nodig met kennis van het schrijven van software, het managen van bouwlogistiek maar ook van het omgaan met bouwwetregelgeving en regels omtrent import en export. Zo’n gevarieerde projectorganisatie vraagt veel van projectmanagers.’

Voorzien in consumentenbehoefte én duurzaamheid

Berry legt uit dat de wereldpopulatie groeit en groeit en daarmee ook de behoefte aan producten (telefoons, auto’s, maar ook gebouwen). Om in deze behoeften te kunnen voorzien, is de bouw volgens Berry toe aan een grote automatiseringsslag: ‘Omdat er een tekort is aan mensen in de bouw, kan de sector straks niet langer voorzien in alle consumentenbehoeften. Dit betekent dat er automatisering nodig is. Denk aan robots die metselen, maar ook aan betonprinten.’ ‘Bij CyBe gaan we nog een stap verder,’ vervolgt Berry serieus: ‘We automatiseren ook het genereren van een gebouw, waardoor er minder architecten en constructeurs nodig zijn.’ Ook op het gebied van duurzaamheid speelt betonprinten volgens Berry een belangrijke rol: ‘Om het uitputten van onze planeet tegen te gaan, denken we bij CyBe constant na over het efficiënt omgaan met grondstoffen. In de woestijn in het Midden-Oosten ligt bijvoorbeeld genoeg zand: ‘Waarom gebruiken we dat niet?’

Het uiteindelijke doel van Berry en zijn organisatie CyBe?: ‘De bouwsector dusdanig faciliteren met onze technologie, zodat zij producten in de toekomst een stuk sneller, goedkoper én duurzamer kan realiseren.’